Literatura Przegląd

Przegląd Literatury 7/2014 (26)

56bba6b5a705a

W dzisiejszym Przeglądzie, już siódmym w tym roku, przedstawiamy kolejne 5 pozycji. Klasyczny XIX – wieczny western z nieklasycznym jeźdźcem, powieść noblistki o granicach normalności, s-f uznanego Anglika, polski mroczny świat fantasy i interesujące rozważania o naturze drzemiącej w nas bestii uwolnionej w Afryce ery wiktoriańskiej.

AUTOR: Alastair Reynolds
TYTUŁ: Diamentowe Psy. Turkusowe Dni.
Tłumaczenie: Piotr Staniewski, Grażyna Grygiel
Tytuł oryginału: Diamond Dogs. Turquoise Days
Wydawnictwo: MAG
Data wydania: 15 kwietnia 2011
ISBN: 978-83-7480-205-5

  OPIS:

Reynolds przedstawia mroczny świat XXVI wieku. Ludzkość, podzieloną na wrogie frakcje, prześladują pozaziemscy drapieżcy, a skrajne odłamy ludzkiej kultury są równie dziwne jak obce cywilizacje.Jednakże nie wszystko jest posępne i mroczne. Istnieją osoby gotowe podjąć wyzwanie, choćby Richard Swift, apatyczny poszukiwacz przygód z noweli „Diamentowe Psy”. Stary przyjaciel namawia go na wyprawę do Wieży Krwi – tajemniczej budowli, pod którą leżą kości tych, którzy wcześniej próbowali ją zdobyć. Swift eksploruje Wieżę, ale płaci za to niewyobrażalną cenę: czeka go los okrutniejszy niż śmierć.Są również bohaterowie gotowi bronić idei, choćby Naqi, młoda uczona z „Turkusowych Dni”. Czuje się współwinna przypadkowej śmierci swojej siostry, próbuje o tym zapomnieć i poświęca życie badaniu Żonglerów Wzorców – amorficznych, morskich organizmów z planety Turkusowej. Potrafią one magazynować i zmieniać ludzką pamięć. Na planetę przylatuje grupa podająca się za uczonych. Naqi początkowo z nimi współpracuje, mając nadzieję, że uda jej się zniszczyć własną przeszłość. Ma w tym pomóc tajemnicza toksyna, znaleziona jakoby w Wieży Krwi. Ale przeszłość się nie poddaje…

OCENA:

Zbiór dwóch nowel brytyjskiego pisarza science fiction, stanowiących całościowy przekrój prozy fantasty. Obie nowele są ze sobą powiązane i stanowią część z szeroko rozwiniętego uniwersum wymyślonego przez Reynoldsa. Obie zostały osadzone w dalekiej przyszłości. Ludzkość wyemigrowała w przestrzenie międzygwiezdne, gdzie skolonizowała liczne układy gwiezdne i spotkała wiele zadziwiających cudów. Alastair w swój wszechświat oparł na dzisiejszej nauce i prognozach uczonych. Jest to proza ciekawa i zaskakująca, a przyszłość według Anglika wcale nie układa się różowo. Anglik nie odkrył niczego wielkiego ani nowego w swoich powieściach, ale bazując na solidnym podkładzie naukowym, stworzył spójny świat który może fascynować. Jest to literatura poczytna i mnoga w wizjonerskie wynalazki i sytuacje ludzi żyjących wiele wieków po nas. Warto znać, bo pomimo że takich powieści jest niezwykle dużo, to Reynolds wyróżnia się na ich tle solidną dawką wielce prawdopodobnych prognoz. Same zaś nowelki są skonstruowane z polotem i potrafią zaciekawić, szczególnie pierwsza z nich nawiązująca do wielu starszych klasyków sci – fi.

AUTOR: Thomas Mayne Reid
TYTUŁ: Jeździec bez głowy.
Tłumaczenie: anonimowe
Tytuł oryginału: The Headless horseman
Wydawnictwo: Zielona Sowa
Data wydania: 2004
ISBN: 83-89651-12-2
Inne: Biblioteka Nowej Trybuny Opolskiej

                                                            OPIS:

Do Teksasu sprowadza się Woodley Pointdekster z rodziną.
Podczas podróży przez niekończące się prerie ma miejsce niezwykłe zdarzenie. Jego córka Luiza zakochuje się od pierwszego spojrzenia w Maurice Geraldzie, łowcy dzikich mustangów, który pomaga im uciec przed tornadem. Step jest sceną wielu innych niepokojących wydarzeń. Kto pozbawił go głowy? Jaki związek może mieć z Luizą, jej bratem Henrykiem, zazdrosnym kuzynem Kasjuszem i młodym łowcą mustangów?

OCENA:
XIX – wieczna powieść urodzonego w Irlandii angielskiego pisarza, specjalizującego się w opowieściach o surowym pięknie amerykańskiej prerii. W jego najgłośniejszym dziele stykamy się z nieprawdopodobną wręcz historią jeźdźca pozbawionego głowy. To historia burzliwej miłości, zdrady i zbrodni, która na stałe wpisała się do światowego kanonu literatury. Prozę Reida charakteryzuje oszczędny język, doskonale pasujący tak do opisywanych zdarzeń jak i do miejsca akcji. Wielu czytający może być nie ukontentowanych stylem książki, jak i jej infantylizmem oraz przewidywalną intrygą. Trzeba jednak pamiętać, że powieść ta powstała w 1866 roku i właśnie taka była wtedy literatura, trochę dziecinna (patrząc z dzisiejszej perspektywy) a jednocześnie tak oryginalna.
AUTOR: Doris Lessing
TYTUŁ: Przed zstąpieniem do piekieł.
Tłumaczenie: Anna Przedpełska-Trzeciakowska
Tytuł oryginału: Briefing for a Descent Into Hell
Wydawnictwo: WAB
Data wydania: 2008
ISBN: 978-83-7414-507-7
I wydanie: 1971
Inne: Don Kichot i Sancho Pansa; Literacka Nagroda Nobla 2007
  OPIS:

Londyn, lata siedemdziesiąte XX wieku. Do szpitala psychiatrycznego trafia osobliwy włóczęga. Opowiada lekarzom o swojej podróży: dryfowaniu na tratwie po oceanie, zdobywaniu nieznanego lądu, odkrywaniu jego tajemnic, lataniu na grzbiecie ogromnego białego ptaka. Okazuje się, że pacjent to Charles Walker, profesor filologii klasycznej na uniwersytecie w Cambridge. Odwiedzający go bliscy snują domysły na temat powodów jego dziwnego stanu.

OCENA:

Dzieło nagrodzonej Nagrodą Nobla (w 2007 roku) brytyjskiej pisarki. To powieść wręcz nierzeczywista, dziejąca się na dwóch płaszczyznach. W pierwszej, mamy do czynienia z szarym światem ludzkich konwenansów. W drugim natomiast przeżywamy szereg nieprawdopodobnych przygód rozgrywających się w umyśle cierpiącego na amnezję profesora. Lessing w swojej powieści zadaje czytelnikowi pytanie o byt szaleństwa.W swojej imaginacji cierpiący na amnezję główny bohater przeżywa coś niesamowitego, by po wyleczeniu dalej przeżywać swoje doskonale, uporządkowane życie.

AUTOR: Sven Lindqwist
TYTUŁ: Wytępić całe to bydło.
Tłumaczenie: Milena Haykowska
Tytuł oryginału: Utrota varenda jävel
Wydawnictwo: WAB
Data wydania: 2011
ISBN: 978-83-7414-673-9
I wydanie: 1992
Inne: terra incognita

OPIS:

Zainspirowany Jądrem ciemności Josepha Conrada, Sven Lindqvist ukazuje historię terroru przełomu XIX i XX wieku oraz filozofię unicestwiania ras niższych w imię poszerzania przestrzeni życiowej dla ras wyższych. Wyruszając do współczesnej Afryki Północnej, bada ślady europejskiego kolonializmu, obnaża dzisiejsze skutki działalności białych na Czarnym Lądzie – niszczenie zasobów natury, niewolniczy wyzysk i mordowanie miejscowej ludności. Pokazuje, jak biali uczeni, w myśl europejskich teorii antropologicznych pozwolili sobie na ludobójstwo, traktowane jako efekt postępu. To kolaż historii, dziennikarstwa i literatury pięknej.

OCENA:

Lindqvist, szwedzki dziennikarz i doktor literatury w swojej alegorycznej podróży przez północną Afrykę nawiązuje do wielkiego terroru, jaki sprawili Europejczycy Afrykanom. Niezwykle erudycyjna książka, w której objawiają się oczywiste prawdy do których, jak pisze autor: brak nam odwagi, byto, co wiemy, zrozumieć i wyciągnąć z tego nioski. Szwed, pokazuje nam jak Afryka, wiele lat po tragicznych wydarzeniach, nadal nie potrafi się podnieść z kolan. To bardzo ważna książka, która wspaniałym językiem opowiada historie sprzed ponad stu lat w taki sposób, jakbyśmy przeżywali ją teraz od nowa. Inspiracja do jej napisania stało się Jadro Ciemności Josepha Conrada, książka której siły wyrazu nie da się pominąć do dzisiaj. Sam tytuł nawiązuje do powieści urodzonego w Polsce pisarza. To uniwersalny dokument, który pomaga zrozumieć i poznać nasza naturę, jednak tą z drugiej strony barykady, ta złą, niedobrą.

AUTOR: Feliks W. Kres
TYTUŁ: Grombelardzka Legenda. Tom 1
Wydawnictwo: MAG
Data wydania: 2009
ISBN: 978-83-7480-136-2
I wydanie: 1992
Inne: Księga Całości część trzecia; wyd. II

OPIS:

Grombelard jest duży, jednak nie dość duży, by pomieścić trzy rozumne gatunki – ludzi, koty i sępy. Pośród skalistych szczytów i przełęczy toczy się bezpardonowa wojna wszystkich ze wszystkimi. Zachowanie życia w tym piekle to już zwycięstwo. Rannych przyjaciół porzuca się tam na pastwę losu. Schwytanych wrogów – torturuje i dobija…

OCENA:

Księga całości Kresa to w polskiej fantasy seria kanoniczna. Powieść tak jak i poprzednie Północna granica i Król Bezmiarów, to fantasy na wskroś surowa oraz oszczędna w słowach. Kres stworzył na potrzeby swojego uniwersum ciekawy, niejednoznaczny i przy tym niezwykle brutalny świat wypełniony trzema rozumnymi rasami, ludźmi, kotami i sępami. W Grombelardzkiej Legendzie mamy do czynienia z historią młodej kobiety, która mimo wszelkich przeciwności losu, staje się łowczynią i królową Gór, przeżywając w trakcie masę różnorakich, głównie zakończonych rozlewem krwi przygód. Świat wykreowany przez Kresa jest brutalny, jest pełnokrwisty i jest ciekawy. Można go nie lubić za oszczędny język i prostotę, ale jako fantasy militarna nie ma sobie równych w tym kraju.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back To Top