Wojną w Utah określa się wydarzenia mające miejsce w latach 1857–1858, do których doszło po tym jak prezydent Stanów Zjednoczonych zdjął ze stanowiska gubernatora tego stanu lidera Mormonów Brigham Young. Warto wspomnieć, że było to jedna z trzech tzw. wojen mormonów.
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich powstał w 1830 roku za sprawą jego pierwszego proroka Josepha Smitha Juniora. Członkowie nowej wiary, niemal od początku swojego istnienia jako zorganizowanej grupy, narażeni byli na szykany i prześladowania. Umocniło to w nich jednolitość przekonań politycznych i wyznaniowych, a także kulturowych (mimo tego, że z czasem kościół mormoński przeszedł kilka, jeśli nie kilkanaście mniejszych i większych rozłamów i podziałów). Zmuszony coraz brutalniejszymi i częstszymi atakami przemocy, Smith wraz ze swoimi wyznawcami przenosił się z miejsca na miejsce. Ostatecznie mormoni osiedli w stanie Illinois, gdzie założyli od podstaw miasto Nauvoo i wybudowali swoją świątynię. W 1838 roku gubernator Missouri Lilburn Boggs wydał rozkaz zamordowania wszystkich mormonów mieszkających w tym stanie stanie, który doprowadził do masakry w Haun’s Mill. W 1844 roku doszło do zabójstwa Josepha Smitha Jr., który został zabity przez tłum w mieście Carthage w stanie Illinois. W 1846 roku napięcia osiągnęły swój szczyt, a w 1848 roku w czasie zamieszek spłonęła świątynia w Nauvoo.
Już w latach 1845-1846 rozpoczął się exodus mormonów. Pod przywództwem następcy Smitha – Brighama Younga pieszo lub na pokładach ciągniętych przez konie i woły wozów przebyli 2000 kilometrów pustyń i stepów i dotarli do doliny Wielkiego Jeziora Słonego, zupełnie bezludnego miejsca w Górach Skalistych w dzisiejszym stanie Utah, gdzie osiedlili się na stałe. Do 1860 roku dalszych 86 000 pionierów przybyło do tego miejsca. Sześć tysięcy z nich zginęło podczas podróży. Na początku emigrowali głównie Amerykanie, następnie dziesiątki tysięcy Europejczyków, Brytyjczyków, Niemców, Skandynawów, Francuzów, Szwajcarów przekroczyło Atlantyk i dotarło do Salt Lake City, które pod przywództwem Brighama Younga rozkwitło. W Europie mormoni stali się popularni, dzięki publikowanej w prasie historii nawróconego francuskiego komunisty Louisa Auguste’a Bertranda.
| Mormoni |
Swą nazwę zaczerpnęli oni, od tak zwanej Księgi Mormona – proroka, który streścił fragmenty pism dawnych ludów zamieszkujących terytorium Stanów Zjednoczonych. Pismo to miało być zapisane w języku reformowanym egipskim, które jednak jest nieznany nauce. John Smith, założyciel kościoła miał ją przetłumaczyć na język angielski.
Do świętych ksiąg mormonów zalicza się:
Oprócz tego za objawione uważa się słowa każdego żyjącego proroka, czyli najczęściej prezydenta zgromadzenia. Obecnie wyznawców Księgi Mormona jest na świecie ponad 16 000 000, skupionych w kilku kościołach, z których największe są Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich oraz Społeczność Chrystusa. |
W Utah, pod przywództwem Younga, mormoni utworzyli stan Deseret z Salt Lake City jako stolicą i zaproponowali granice, które obejmowały całą Wielką Kotlinę i dział wodny Kolorado, w tym jego część lub całość. Był to kompromis dla obu stron. Na początku Young i starsi mormonów, chcieli utworzyć całkiem osobny byt państwowy. Mormoni w zasadzie utworzyli swoje własne państwo, dysponujące konstytucją, władzami i stolicą, które nie uznawało zwierzchności Stanów Zjednoczonych, które to państwo z kolei nie uznawało mormonów i jednocześnie ich potępiało.
Amerykański prezydent Jamesa Buchanan nie mogąc dopuścić do cesji wysłał przeciwko mormonom, kontyngent wojsk Unii. Brigham Young postanowił bronić swojej niezależności. Mormoni zablokowali przejścia w okolicach wejść do doliny Salt Lake. Pomiędzy nimi a siłami rządowymi doszło do potyczek, które jednak nie przerodziły się w wojnę na większą skalę.
Konflikt pomiędzy mormonami a Stanami Zjednoczonymi przerodził się w serie niewielkich potyczek, w których obie strony wykorzystywały indiańskich sojuszników. Mormoni zorganizowani w tzw. Legion Nauvoo oraz armia Stanów Zjednoczonych nie dążyli do walnej bitwy, skupiając się na wojnie podjazdowej.
Obie strony dopuszczały się jednak do okrucieństw. Grupa Indian – sojuszników Unii – zaatakowała kolonie mormońską w Fort Limhi, zabijając dwóch bezbronnych mormonów. W odpowiedzi grupa wyznawców Brighama wraz z sprzymierzonymi Indianami dokonała masakry w Mountain Meadows. W jej czasie zginęło 120 osadników przybywających do Kalifornii z Arkansas.
Ostatecznie negocjacje między Stanami Zjednoczonymi a hierarchią Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich zakończyły się sukcesem. Przynoszą one całkowite przebaczenie mormonom, rozwiązanie stanu Deseret, narodziny terytorium Utah, okupację tego terytorium przez amerykańskie siły federalne i amerykański rząd na Utah, uznanie Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich w Stanach Zjednoczonych i uznanie mormońskiego rządu w Salt Lake City, który jest tym samym pozostawiony poza kontrolą rządu federalnego USA.
W czasie wojny w Utah zginęło około w 267 ludzi po stronie Stanów Zjednoczonych Ameryki a 120 zostało rannych. Straty mormonów wyniosły około 306 zabitych i 140 rannych. Była to najkrwawsza z wojen mormonów.
Copyright ©http://empiresilesia.pl
