100 klasyków na 100 wieczorów Muzyka

100 klasyków na 100 wieczorów #35: Piotr Iljicz Czajkowski- I koncert fortepianowy b-moll

Porträt_des_Komponisten_Pjotr_I._Tschaikowski_(1840-1893)

I koncert fortepianowy b-moll Czajkowskiego to jeden z jego najbardziej znanych utworów, a jednocześnie absolutny klasyk muzyki fortepianowej.

AUTOR

Piotr Iljicz Czajkowski urodził się w 1840 roku w niewielkim mieście Wotkińsk w Udurmacji na terenie Rosji, jako syn inżyniera Ilji Pietrowicza Czajkowskiego oraz pochodzącej z Drezna, córki francuskich imigrantów Aleksandry Andriejewnej Assier. Ich syn, który otrzymał imię po dziadku ze strony ojca, najpierw w wieku 8 lat został wysłany do szkoły z internatem, a następnie na uniwersytet, gdzie ukończył studia prawnicze i rozpoczął prace w Ministerstwie Sprawiedliwości w Petersburgu na stanowisku radcy tytularnego. Nie przestawał jednak studiować. Już od 1861 roku pobierał nauki w Rosyjskim Towarzystwie Muzycznym, a rok później rozpoczął studia na nowo otwartym konserwatorium w Petersburgu pod okiem Antona Rubinsteina i N.I. Zaremby. Szkołę tę ukończył w 1865 roku, a jakiś czas później później podjął pracę dydaktyczną jako profesor teorii muzyki w Konserwatorium Moskiewskim.

Czajkowski był człowiekiem pełnym sprzeczności. Twierdził, że Rosja carska go przytłacza, przez co wiele podróżował, jednak zawsze powracał do ojczyzny. Odwiedził w czasie swojego życia między innymi Berlin, Hamburg, Antwerpię, Brukselę, Ostendę, Londyn, Nowy York, Vichy, Cambridge, Batumi, Konstantynopol, Marsylię i przede wszystkim Paryż, który wywarł na nim i jego bracie Modeście, ogromne wrażenie.

W 1877 roku Czajkowski rozpoczął tworzenie dwóch swoich słynnych dzieł IV Symfonii oraz Eugeniusza Oniegina – opery opartej na utworze Alexandra Puszkina. Kolejne lata to czas wielkich problemów psychicznych kompozytora, nieudanego małżeństwa z Antoniną Iwanowną Milukową, w wyniku czego próbował popełnić samobójstwo. Spokój nadszedł dopiero w czasie jego pobytu nad Jeziorem Genewskim, kiedy to napisał Koncert skrzypcowy D-dur, a we Włoszech dokończył IV Symfonię. W tym okresie jego przyjaciółka, z która nigdy nie spotkał się osobiście, a jedynie wymieniał listy – Nadieżda von Meck, zaoferowała mu roczną pensję, która w zupełności wystarczała kompozytorowi na życie pełne zbytku. 

Porträt_des_Komponisten_Pjotr_I._Tschaikowski_(1840-1893)

UTWÓR : I koncert fortepianowy b-moll

I koncert fortepianowy b-moll kompozytor zadedykował niemieckiemu pianiście i dyrygentowi Hansowi Guido von Bülow (1830-1894), który w roku 1875 był solistą w Bostonie podczas światowej premiery właśnie tego utworu. Była to jednak druga dedykacja, gdyż początkowo Czajkowski zaprezentował utwór rosyjskiemu pianiście Nikołajowi Rubinsteinowi, któremu też chciał go zadedykować. Rubensteinowi jednak koncert nie przypadł do gustu, nazywając go banalnym.

Czajkowski napisał swój słynny koncert między listopadem 1874 roku a lutym 1875 roku. Pierwsze wykonania utworu, grane jeszcze przez Czajkowskiego miały miejsce już w grudniu 1874 roku. Prawykonanie, jak już wspominano miało miejsce w Bostonie 25 października 1875 roku. Orkiestrą towarzyszącą von Bülowowi dyrygował Benjamin Johnson Lang. Dopiero 13 listopada 1875 po raz pierwszy utwór zaprezentowano w Rosji. Czajkowski dokonał jeszcze później kilku poprawek, a ostateczną wersją utworu jest ta z 1888 roku.

undefined
Pierwsze 6 taktów tematu wstępu granego przez fortepian.

Czajkowski napisał’ swój utwór na orkiestrę (flety, oboje, klarnety, fagoty, waltornie, trąbki,puzony, kotły, smyczki, altówki, wiolonczele, kontrabasy) i fortepian, który miał pełnić rolę solisty i ma budowę klasycznego koncertu na orkiestrę i instrument solowy. Składa się więc z trzech części:

  1. Allegro non troppo e molto maestoso – Allegro con spirito (jej temat główny wywodzi się z melodii, którą Czajkowski usłyszał nieopodal Kijowa; była ona grana, jak głosi legenda, przez niewidomego żebraka)
  2. Andantino semplice – Prestissimo
  3. Allegro con fuoco

 


Copyright ©http://empiresilesia.pl

Back To Top