Przegląd literatury 8/2016 (47)

W najnowszym Przeglądzie prezentujemy kolejne książki, przeczytane przez naszą redakcję. A w środku ciężkostrawny Egan, wyprawy wikingów, współczesna baśń, przewodnik po świecie Wiedźmina oraz wizja przyszłości z człowiekiem jedynie w roli marionetki.

AUTOR: Greg Egan
TYTUŁ: Teranzezja
Tłumaczenie: Konrad Kozłowski
Wydawnictwo: Solaris
Data wydania: 2010
ISBN: 978-83-7590-031-6

OPIS:

Dziewięcioletni Prabir Suresh mieszka z młodszą siostrą, Madhusree, w odległym zakątku świata. Na malutkiej, zapomnianej niemal przez wszystkich, wyspie. To raj, którego próżno szukać nawet na mapach regionu – Teranezja. Tam właśnie ich rodzice, biolodzy, badają pewien gatunek motyli, który dość niepojętym i dziwnym trafem pozostał nieodkryty aż do dwudziestego pierwszego wieku.

Przez Indonezję przechodzi jednak fala wojny domowej, wywracając do góry nogami życie Prabira i Madhusree, nieodwołalnie kończąc ich idyllę. Mija dwadzieścia lat, a Prabira wciąż dręczy poczucie winy i odpowiedzialności za siostrę. Ta bowiem, nie słuchając rad brata, powraca na Teranezję, by kontynuować tam zapomnianą pracę rodziców. Chce rozwiązać zagadkę tajemniczych motyli, lecz okazuje się to zaledwie czubkiem góry lodowej…

Napotyka bowiem przedziwne rośliny i zwierzęta, tak odległe od wszelkich znanych i spokrewnionych z nimi gatunków, aż budzi to przekonanie, iż obserwowane u nich mutacje nie mogą być dziełem przypadku. Kierowany troską o Madhusree Prabir wyrusza na Teranezję w poszukiwaniu siostry… Witajcie na Teranezji, gdzie zabierze was Greg Egan, zdobywca m.in. nagrody Hugo, uważany za czołowego przedstawiciela SF lat 90.

OCENA:

Powieści Grega Egana to trudna rozrywka, pisana specyficznym językiem, pełnym naukowych rozważań. Tym razem autor zderza czytelnika z bezwzględną ewolucją i traumami przeszłości. Dla pisarza nie ma świętości i co jeszcze kilka lat temu kłuło by w oczy (powieść wydano w Stanach w 2008 roku), on wykorzystuje jako naturalny zabieg. To powieść wymagająca zastanowienie, pisana ciekawym choć mało przyswajalnym językiem, pełna odniesień i aluzji do świata współczesnego. To także próba zobrazowania historii ewolucji od nowa.

AUTOR: Farley Mowat
TYTUŁ: Wyprawy wikingów
Tłumaczenie: Wacław Niepokólczycki
Wydawnictwo: Książnica
Data wydania: 2008
ISBN: 978-83-245-7551-0 SERIA: kieszonkowa

OPIS:

Nazywani wikingami żeglarze skandynawscy przez kilka stuleci wczesnego średniowiecza siali postrach w całej Europie, łupiąc nadmorskie tereny i z biegiem rzek wdzierając się w głąb lądu. Niewiarygodną ekspansję ułatwiła im niezwykła sprawność żeglarska, obycie z morzem, znajomość nawigacji według gwiazd, umiejętność budowy szybkich i wytrzymałych statków. Z podbitych terenów wypierali miejscową ludność i zakładali własne osady, które szybko się rozrastały, stając się bazami wypadowymi dla kolejnych pokoleń Normanów. Ze zdobytej w X wieku Islandii wyruszyli do Grenlandii, stamtąd zaś dalej na zachód, aż do Ameryki Północnej, jako pierwsi odkrywcy tego kontynentu. Tym właśnie fragmentem ich dziejów zajął się w Wyprawach wikingów kanadyjski pisarz Farley Mowat, autor wielu książek popularyzujących wiedzę, doświadczony żeglarz i rybak.

OCENA:

Kontrowersyjna książka kanadyjskiego pisarza, to podróż w świat miniony, w świat Wikingów i ich wypraw. Książka traktowana z przymrużeniem oka w środowiskach akademickich. Autor w dosłowny sposób interpretuje sagi i podania ludu morza, w licznych aneksach wyjaśniając wiele zjawisk towarzyszących podróżom odkrywczym do Ameryki. Dla jednych doskonała pozycja, dla drugich książka kalumnia. Ciekawe.

AUTOR: James A. Owen
TYTUŁ: Król Indygo
Tłumaczenie: Maciejka Mazan
Wydawnictwo: Nasza Księgarnia
Data wydania: 2000
ISBN: 978-83-10-11686-4 SERIA: Tom 3 Kroniki Imaginarium Geographica

OPIS:

Pewnego wrześniowego wieczora 1931 roku Opiekunowie Imaginarium Geographica odkrywają w średniowiecznym manuskrypcie zaszyfrowane ostrzeżenie. Zanim zdążą rozwikłać tę zagadkę, jej autor przechodzi przez drogi w czasie… i słuch o nim ginie. Za pomocą wynalazku Juliusza Verne’a Opiekunowie wyruszają w podróż w czasie i przestrzeni, by odwrócić bieg wydarzeń oraz powstrzymać zbliżającą się zagładę. Aby mieć choć nikłe szanse powodzenia, w ciągu jednej nocy przyjaciele muszą zmierzyć się z pytaniem, które od ponad dwóch tysięcy lat pozostaje bez odpowiedzi: kim jest Kartograf?

OCENA:

James Owen dokonał ciekawego zabiegu: zebrał największych literatów przełomu XIX i XX wieku i wpędził ich w swój wyimaginowany świat. Tak więc na kartach jego powieści obok Wellsa mamy Tolkiena, Lewisa i innych. Cała ta czereda wielkich pisarzy broni świata magii przed wielkimi niebezpieczeństwami. Przygody bohaterów skierowane są do młodszego czytelnika i wydać to w charakterystycznych zabiegach literackich stosowanych przez Owena. Mimo tego, książkę równie dobrze czytać będą starsi czytelnicy, którzy powinni docenić barwność stworzonego przez autora świata.

AUTOR: Frederik Pohl
TYTUŁ: Człowiek Plus
Tłumaczenie: Marek Marszał
Wydawnictwo: Iskry
Data wydania: 1986
ISBN: 83-207-0882-6 SERIA: Fantastyka, Przygoda

OPIS:

Główną scenerią Człowieka Plus jest Ziemia po roku 2000: przeludniony, pogrążony w kryzysie świat, w którym toczy się kosmiczny wyścig między mocarstwami. Fabuła powieści zbudowana jest wokół amerykańskiego tajnego projektu Człowiek Plus, którego celem jest stworzenie cybernetycznie zmodyfikowanego Ziemianina, mającego docelowo zasiedlić Marsa. Miejscem akcji są więc laboratoria i pracownie tajnych rządowych ośrodków oraz gabinety politycznych decydentów, z prezydentem Stanów Zjednoczonych na czele. Czytelnik jest świadkiem kolejnych testów, mniej lub bardziej udanych prób modyfikacji, a także wysiłku naukowców starających się osiągnąć pożądany efekt. Niesamowitą atmosferę Człowieka Plus tworzy cała paleta różnorodnych postaci. Pohl tworzy rozbudowaną sieć wzajemnych powiązań, oddającą wiernie realia małej, zamkniętej grupy społecznej. Tu każdy z każdym o coś gra i każdy ma własne cele. Autor cyklu Gateway wykazał się wielkim talentem obserwatora życia społecznego. Instytut, w którym rozgrywa się większość akcji, to żywy organizm społeczny, obserwacja którego wciąga czytelnika bez reszty. Sercem historii jest postać głównego bohatera – Rogera Torrawaya. Pohl pokazuje dramat osoby, której człowieczeństwo zostaje w pewien sposób podważone; w bólu, ze zmodyfikowanym ciałem, będącym jednym wielkim cybernetycznym eksperymentem, Torraway staje przed zadaniem postawionym mu przez polityczną machinę. Niezwykle intrygującym elementem powieści jest narracja. Zewnętrzna, często przerywająca akcję rozbudowanymi dygresjami opisującymi tło wydarzeń: historię, ekonomię i politykę świata przyszłości. Czytelnik niemal przez całą powieść zastanawia się: kto u licha jest narratorem? Niestety polski wydawca daje nam na to pytanie odpowiedź już w tekście okładkowym, psując trochę przyjemność samodzielnych poszukiwań. Człowiek Plus, jak przystało na powieść z gatunku hard science fiction, to w ogromnej części opisy technologii. Niestety ten element kreacji Pohla nie obronił się przed upływem czasu. Auta-poduszkowce, mechaniczne wszczepy czy podróże na Marsa jeszcze przed nami, ale erę komputerów wielkości pokoju i nagrywanie głosu na taśmy mamy już daleko za sobą. Jest to swoisty urok fantastyki sprzed dziesięcioleci, stanowiący wskaźnik tego, czym żyła ludzkość kilkadziesiąt lat temu i jak widziała swoją przyszłość.

OCENA:

Pohl to uznany twórca fantastyki, autor przewrotnych, zakrapianych czarnym humorem powieści, których warstwa znaczeniowa opiera się na zestawieniu człowieczeństwa z problemami, jakie zaserwuje nam przyszłość. Człowiek Plus doskonale wpisuje się w ten nurt. Doskonałe zestawienie błyskotliwego pióra Pohla z ciekawym pomysłem stanowi kanwę do opowieści o przyszłości ludzkości, dodajmy, że nie za ciekawej.Autor to wizjoner, którego przewidywania, w dużej części powoli się spełniają, to jednocześnie świetny obserwator ludzi i ich przywar. Wszystko to znajdziemy na kartach jego powieści, w tym i prezentowanej. Mimo mankamentów (jest to bowiem powieść nierówna, z dłużyznami), jest ona wizja świata niepokojącego, ale i tchnącego duchem nadziei.

AUTOR: Marcin Batylda
TYTUŁ: Wiedźmin. Kompendium wiedzy o świecie gry
Wydawnictwo: Agora
Data wydania: 2015
ISBN: 978-83-268-2219-3

OPIS:

Zanurkuj w głąb świata łowców, potworów, gdzie główni bohaterowie zabiorą Cię w podróż po fascynującej krainie fantasy jaką jest świat Wiedźmina. Ten wspaniały, ilustrowany przewodnik po grze, zawiera dogłębną wiedzę o lokalizacjach,morderczych bestiach, które je zamieszkują, oraz zabójczej broni która pozwoli Ci je zgładzić. Jest to książ ka która powstała na bazie gier Wiedźmin, swoista zgrafizowana kronika przygód Wiedźmina Geralta. Obecnie na rynku dostępne są dwie gry, a w raz z premierą trzeciej części zostanie wydany powyższy tytuł.

OCENA:

Wydana przy okazji trzeciej gry komputerowej CD Projekt poświęconej światu Wiedźmina książka, jest doskonałym uzupełnieniem tak gry jak i książkowego oraz po części komiksowego uniwersum. Bogato ilustrowane dzieło, to kompendium pełne ciekawych i pożytecznych informacji dla fanów serii. Maniacy Sapkowskiego, będą ukontentowani przede wszystkim dzięki bajecznym rysunkom i grafikom, natomiast zawiodą się na treści, która może stanowić tylko coś interesującego dla jaroszy świata Sapkowskiego.