100 klasyków na 100 wieczorów

100 klasyków na 100 wieczorów #31: Jan Sebastian Bach – Wariacje goldbergowskie

Johann_Christian_Bach_by_Thomas_Gainsborough

Wariacje goldbergowskie uznawane są za jedno z największych dokonań muzycznych w historii ludzkości. Składają się z arii oraz 30 wariacji i są ponoć najlepszym remedium na bezsenność.

AUTOR

Jan Sebastian Bach w 1703 roku po ukończeniu gimnazjum w Lüneburgu i ukształtowany już w dużym stopniu artystycznie, zaczął pracować w  kapeli dworskiej księcia Jana Ernesta III w Weimarze, a kilka miesięcy później został drugim organistą w Arnstadt oraz opiekunem chóru uczniowskiego. Praca ta nie należała do najprostszych, a Bach był często krytykowany za brak dyscypliny. W 1707 roku Bach przeniósł się do Turyngii i został organistą w kościele św. Błażeja w Mühlhausen. W tym samym roku poślubił Marię Barbarę, córkę organisty oraz swoja daleka krewną. Rodzina Bachów w 1708 przeniosła się do Weimaru. Tam na dworze księcia Wilhelma Ernesta był organistą oraz klawesynistą, a od 1714 roku koncertmistrzem. Był to dobry okres w życiu Bachów, a Jan Sebastian otrzymywał spore wynagrodzenie.


UTWÓR

Wariacje goldbergowskie (BWV 988)

Wariacje goldbergowskie w wykonaniu kanadyjskiego pianisty Glenna Goulda (1932-1982) z 1964 roku. Co ciekawe pianista nagrał dwie wersje wariacji… Pierwsza z 1955 roku była utrzymana w szybkim tempie, natomiast druga, wydana wersja, wydana niedługo przed śmiertelnym udarem mózgu w 1982 roku, jest wolniejsza i bardziej introspekcyjna.

Możemy usłyszeć:

  1. Aria
  2. 00:01:47 – Variatio 3 a 1 Clav. Canone all’Unisuono
  3. 00:02:38 – Variatio 6 a 1 Clav. Canone alla Seconda
  4. 00:03:07 – Variatio 9 a 1 Clav. Canone alla Terza
  5. 00:03:52 – Variatio 12. Canone alla Quarta
  6. 00:04:50 – Variatio 15 a 1 Clav. Canone alla Quinta in moto contrario. Andante
  7. 00:06:45 – Varatio 18 a 1 Clav. Canone alla Sesta
  8. 00:07:22 – Variatio 21. Canone alla Settima
  9. 00:08:34 – Variatio 24 a 1 Clav. Canone all’Ottava
  10. 00:09:36 – Variatio 27 a 2 Clav. Canone alla Nona
  11. 00:10:30 – Glenn Gould on the Quodlibet
  12. 00:11:08 – Variatio 30 a 1 Clav. Quodlibet

W 1741 roku na zamówienie hrabiego Hermana Karla von Keyserlinga – rosyjskiego posła nadzwyczajnego w Polsce – powstał utwór mający służyć jako „lekarstwo na bezsenność”. Zdrowie hrabiemu nie dopisywało, a jednocześnie Rosjanin cierpiał na chroniczną bezsenność. Poszukując sposobu na to aby spokojnie zasnąć, arystokrata sprowadził na swój dwór młodego, pochodzącego z Gdańska muzyka Johanna Gottlieba Goldberga. Jednocześnie poprosił swojego przyjaciela Jana Sebastiana o skomponowanie paru spokojnych utworów na klawesyn, które pozwoliłyby mu zasnąć. Von Keyserling był widać zadowolony ze współpracy Bacha z 14-letnim Goldbergiem, gdyż jak napisał pierwszy biograf kompozytora Johann Nikolaus Forkel w 1802 roku: Chyba za żadną inną pracę nie otrzymał Bach tak znacznego wynagrodzenia. Hrabia ofiarował mu złoty kubek, wypełniony stu luidorami.


Copyright ©http://empiresilesia.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back To Top