Micronacje to idea która cieszy się na świecie coraz większym powodzeniem. Zapraszamy więc na drugą cześć przewodnika, po małych i ekscentrycznych objawach ludzkiej fantazji. Kontynuujemy historię istnienia mikropaństw oraz wspominamy o ich legitymacji oraz roli w popkulturze.
W Australii i Oceanii od lat 70. XX wieku idea mikropaństw cieszyła się rosnącą popularnością, mimo że w myśl australijskiego prawa nie mają one osobowości prawnej. Pierwszym mikropaństwem w krainie kangurów było Hutt River założone w 1970 roku.To mikropaństwo założył farmer Leonard Casley wraz ze swoja rodzina, nie godząc się na odgórnie ustalane przez rząd australijski kwoty produkcji pszenicy. Jego spór z władzami kraju trwał latami, a Sąd Najwyższy Australii Zachodniej nakazał Casleyowi zapłacić 2 700 000 dolarów niezapłaconego podatku, jego synowi Arthurowi Casleyowi kolejne 242 000 dolarów australijskich. Leonard zmarł w 2019 roku, a Hutt River rozwiązał się w następnym roku. Innymi australijskimi mikropaństwami były między innymi:
- Prowincja Bumbungi (założone w 1975 roku przez Aleca Brackstone’a – fana monarchii brytyjskiej, jako objaw sprzeciwu wobec prób zmiany australijskiego systemu monarchii konstytucyjnej na system republikański, a więc całkowite odcięcie się od powiązań z Koroną Brytyjską).
- Niezależny Stan Rainbow Creek (założył je w 1979 roku Thomas Barnes jako protest przeciwko rządowi australijskiemu, po tym jak jego własność została zalana).
- Suwerenny Stan Aeterna Lucina (w 1978 roku założył je niemiecki imigrant Paul Neuman, oskarżony pod konieclat 80. XX wieku o defraudacje związane ze sprzedażą gruntów).
- Wielkie Księstwo Avram (zostało założone na Tasmanii na początku lat 80. XX wieku przez polityka Johna Charltona Rudge’a, który prawnie zmienił nazwisko na John the Duke of Avram).
- Imperium Atlantium (powstało w 1981 roku w Sydney jako nieterytorialny rząd światowy oparty na ideałach sekularyzmu, postępu i liberalizmu) .
- Whangamomona
- Księstwo Marlborough.
Australijskie mikropaństwa były z reguły objawem sprzeciwu wobec zastałemu porządkowi, a zarazem haustem wolności wobec systemowi, który był nieraz krzywdzący. Warto tutaj zaznaczyć, że konstytucje krajów to w zasadzie zbiory praw, które chronią nie państwo, a obywateli przed tym państwem.
Idea mikropaństw i mikronacji z natury sprzeciwiająca się centralizacji i politycznemu establishmentowi zyskała uznanie wśród kręgów osób niezależnych. Dodatkowym czynnikiem, oprócz zainteresowania mediów, była popularyzacja i rozwój internetu, który stał się doskonałą platformą rozpowszechniającą i reklamującą ideę. Już pod koniec lat 70. czternastoletni Robert Madison stworzył królestwo Talossy, które było właśnie wynikiem rozprzestrzeniania się idei mikronacji.
Mikronacje a państwowość.
Podstawowymi warunkami istnienia państwa według traktatu z Montevideo (w czasie VII konferencji międzynarodowej państw amerykańskich w 1933 roku ustalono podstawowe kryteria państwowości):
“Państwo jako podmiot prawa międzynarodowego powinno mieć następujące elementy:
- stałą ludność,
- suwerenną władzę,
- określone terytorium (wielkość państwa nie wpływa na jego podmiotowość) oddzielone od innych granicą,
- zdolność wchodzenia w stosunki międzynarodowe“.
Zasady powyżej wymienione są stałą jednak istnieje wiele zmiennych, które deprymują istnienie państwa, imperium, organizacji międzynarodowej, organizacji politycznej i innych możliwych do zidentyfikowania, manipulujących zasobami struktur organizacyjnych.
Przyjmijmy że suwerenna władza określimy jako ustrój polityczny – czyli możliwy do zidentyfikowania podmiot polityczny, to jest grupę ludzi o zbiorowej tożsamości, którzy są zorganizowani w pewnej formie zinstytucjonalizowanych stosunków społecznych i mają zdolność do mobilizowania zasobów. W tym wypadku ustrojem politycznym może być oprócz państwa każda inna grupa ludzi zorganizowana w celu zarządzania: rząd, ale i korporacja – jest ona w stanie gromadzić zasoby, posiada strukturę zarządzania, prawa i wyłączną jurysdykcję nad wewnętrznym podejmowaniem decyzji.
Co ciekawe państwa tak naprawdę nie muszą kontrolować żadnych obszarów geograficznych, ponieważ nie wszystkie podmioty polityczne i rządy kontrolowały zasoby jednego stałego obszaru geograficznego. Historyczne imperia stepowe wywodzące się ze stepów euroazjatyckich są najbardziej znanym przykładem państw niesuwerennych. Z reguły nie posiadały one stałego, określonego terytorium.
Więcej w kolejnej z części cyklu
Pierwowzory historyczne mikronacji:
- Islands of Refreshment – pierwsza prawdziwa mikronacja w nowożytnej historii ludzkości. Pierwszymi stałymi mieszkańcami archipelagu Tristan da Cunha (207 km², w tym: Tristan da Cunha – 98 km²) byli Jonathan Lambert (marynarz i obywatel miasta Salem) wraz z zatrudnionym przez niego Thomasem Currie lub Tomasso Corri oraz trzecim mężczyzną o nazwisku Williams. Trójka ta została pozostawiona na brzegu wyspy przez bostoński statek wielorybniczy Baltic. Wkrótce do rezydującej trójki dołączył czwarty Amerykanin Andrew Millet. Lambert ogłosił się władcą i jedynym właścicielem archipelagu osadzając swoje prawo i żądanie na racjonalnej i słusznej podstawie całkowitej własności. Własności towarzyszyło przemianowanie nazw własnych. Pięć miesięcy po przybyciu, Lambert, Williams i Millet utonęli podczas połowów 17 maja 1812 roku. Do Currie dołączyło jednak dwóch innych mężczyzn i cała trójka zajęła się uprawą warzyw, pszenicy i owsa oraz hodowlą świń.
- Królestwo Araukanii i Patagonii to dość nietypowy przykład – Obszary na południe od rzeki Biobío (Ameryka Południowa) – zgodnie z traktatem zawartym w Quillin (06. 01. 1641 rok) między Królestwem Hiszpanii a zamieszkującym je ludem Mapuczów – nie podlegały kolonialnej władzy Hiszpanii. Tereny te zostały więc uznane za ziemię niczyją (Mapuczów nie traktowano jako naród posiadający państwo) , więc od połowu XIX wieku Argentyna i Chile zaczęły kolonizować te obszary. Aby ochronić swoje ziemie przed zakusami sąsiadów Futa Kallog zgromadzenie wodzów plemion z ludu Mapuczów, ogłosiła mieszkające w Araukanii francuskiego prawnika Orelie-Antoine de Tounens (1825-1878; warto zapoznać się z książką Ja, Antoni de Tounens, król Patagonii. Wydawnictwo: Dębogóra, 2009), królem Araukanii i Patagonii. (więcej o królestwie Araukanii i Patagonii w jednym z następnych wpisów).
- Niezależny Stan Scott – w hrabstwie Scott w amerykańskim stanie Tennessee w przededniu amerykańskiej wojny secesyjnej w 1861 roku ruchy unionistyczne ogłosiły obszar hrabstwa wolnym i niezależnym stanem. Sam stan Tennessee (poza wschodnią częścią) był sprzymierzony z Konfederacją. Stan Scott stał się enklawą Unii na terytorium Konfederacji, nawet pomimo tego,. że edykt nigdy nie został oficjalnie uznany – stan ten utrzymywał się aż do 1986 roku, kiedy hrabstwo oficjalnie wycofało swój akt secesji to
- Republika Parva Domus Magna Quies (łac. mały dom, wielki odpoczynek) – jest samozwańcza republika znajdująca się w Montevideo, która powstała w 1878 roku. Według jej konstytucji jednocześnie może do niej należeć maksymalnie 250 obywateli i to wyłącznie mężczyzn. Rząd jest kierowany przez prezydenta wraz z gabinetem ministrów. Na jego terytorium znajduje się neoklasycystyczna rezydencja zbudowana w 1919 roku, znana jako pałac prezydencki. Nieruchomość otoczona jest ogrodami i posągami.
- Królestwo Elleore – była to niewielka mikronacja, która ulokowała się na wyspie Elleore (15 km²), położonej w fiordzie Roskilde, na duńskiej wyspie Zelandia. Obecnie wyspa pozostaje niezamieszkaną. Podczas niemieckiej okupacji Danii, wyspa została zakupiona przez grupę kopenhaskich nauczycieli w 1944 roku do użytku jako obóz letni. Ogłosili oni wtedy z przymrużeniem oka niepodległość wyspy jako królestwa, parodiując przy tym system rządów w Danii. Nauczyciele twierdzą, że pochodzenie królestwa można prześledzić do “klasztornego społeczeństwa irlandzkich mnichów, którzy przybyli w połowie X wieku”[1][5]. Jedynie podczas tygodnia zwanego Elleuge, przybywają na nią obywatele państwa. Powstaje wtedy miasteczko namiotowe – Maglelille, które staje się stolicą.
- Republika Saugeais (La République du Saugeais) położona jest we wschodniej Francji, obejmuje 11 gmin, a jej stolicą jest Montbenoît. W 1947 roku prefekt departamentu Doubs przybył do Montbenoît, aby wziąć udział w oficjalnym wydarzeniu państwowym. Prefekt zjadł lunch w Hôtel de l’Abbaye w tej miejscowości, którego właścicielem był Georges Pourchet. Dla żartu Pourchet zadał prefektowi pytanie: “Czy masz pozwolenie na wjazd do Republiki Saugeais?”. Prefekt poprosił o szczegóły dotyczące tajemniczej republiki, które Pourchet wymyślił na miejscu. W odpowiedzi prefekt mianował Pourcheta prezydentem Wolnej Republiki Saugeais. Pieśń napisana w Langue Saugette, dialekcie francusko-proweneckim, przez Josepha Botillona w 1910 roku została przyjęta jako hymn narodowy republiki. W 1997 roku do obiegu trafił banknot, a w 1987 roku Poczta Francuska wydała znaczek pocztowy upamiętniający republikę.
- Przez pewien czas istniała także Republika Baldonii (1949-1973) oraz Sułtanat M’Simbati (1959-1964).
Copyright ©http://empiresilesia.pl
Bardzo ciekawy wpis. Czytałem kiedyś podobny artykuł na Onecie.
Bardzo ciekawy artykuł.