Esperanto, zwane inaczej Lingvo Internacia to sztuczny język stworzony w XIX wieku, jako dzieło Ludwika Zamenhofa. Dziś stanowi najpopularniejszy język pomocniczy, a jego autor miał na celu stworzenie neutralnego i łatwego do nauki języka, przydatnego do międzynarodowej komunikacji.
Autor: Ludwik Zamenhof. Urodził się 15 grudnia 1859 w żydowskiej rodzinie w Białymstoku. Studiował medycynę w Moskwie, Warszawie i Wiedniu. Po ukończeniu studiów pracował jako okulista w Warszawie. W Warszawie mieszkał w latach 1898–1915 w nieistniejącej kamienicy przy ul. Dzikiej 5. Był 8-krotnie nominowany do pokojowej nagrody Nobla. Zmarł 14 kwietnia 1917 roku. Został pochowany 16 kwietnia na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie
Mając 10 lat, napisał dramat Wieża Babel, czyli tragedia białostocka w pięciu aktach; uważał bowiem, że główną przyczyną nieporozumień i sporów między ludźmi jest bariera językowa.
Zamenhof już w gimnazjum zaprojektował Lingwe Uniwersala (1878), czyli swój pierwszy, jeszcze prymitywny język. Przez lata tworzył jego kolejne wersje by w 1885 roku ukończyć swoje dzieło. Przez następne dwa lata okulista poszukiwał wydawcy, którym została drukarnia Chaima Keltera.
Unua Libro
Książka wydana przez Zamenhofa pod pseudonimem doktoro Esperanto, stała się pierwszym podręcznikiem do nauki jego wymyślonego języka. Książka ta została wydana w języku rosyjskim w nakładzie 3 000 egzemplarzy. Opublikowano ją w 1887 roku, a wydrukowana została przez drukarnię Keltera w Warszawie.
Książka jest dostępna w języku polskim na:
Podręcznik Zamenhofa składał się z 40 stron, w tym 28-stronnicowego wstępu, alfabetu i 16 reguł gramatycznych a także słowniczek.
Przez kolejne lata Zamenfof testował swój język, otrzymując przy okazji tysiące listów od uczących się jego języka, proponujących zmiany. Przez pewien okres Zamenhof wydawał także w Norymberdze gazetę La Esperantisto, gdzie publikował propozycje nadesłane przez czytelników, a dotyczące zmian w języku. Nie spotykały się one jednak w większości, z aprobata większości esperantystów. Po publikacji tłumaczenia jednego z artykułów Lwa Tołstoja (Rozum czy wiara?), gazeta została zakazana w Rosji, gdzie miała najwięcej czytelników, co spowodowało to, że musiano zaprzestać jej wydawania. Zastąpiła ją, wydawana w Uppsali Lingvo Internacia, którą wydawano do poczatku I wojny światowej. Na poczatku XX wieku esperanto zaczęło cieszyć się wielkim uznaniem i rosnącą popularnością. w 1905 roku w Boulogne-sur-Mer na Kongresie Światowym (a jednocześnie pierwszym kongresie esperantystów) uchwalono Fundamento de Esperanto, czyli fundamenty języka esperanto z ich najważniejszym punktem: nienaruszalność zasad, przez co język ten nie zmienił się niemal w ogóle, aż do dzisiaj.
ESPERANTO
W dzisiejszych czasach według szacunków językiem tym posługuje się, bądź też zna go do dwóch milionów ludzi. Istnieje około 100 czasopism wydawanych w tym języku, w tym języku wydawane są książki, tłumaczenia, muzyka, odbywają się przedstawienia teatralne itd.
Jest to język sztuczny i planowany, słownictwo pochodzi głównie z łaciny, słów międzynarodowych oraz w mniejszym stopniu z języków germańskich, zaś fonologię, gramatykę, leksykę i semantykę zaczerpnięto głównie z języków indoeuropejskich. Słownikowo w 1894 roku Zamenhof wydał Universala vortaro – pierwszy słownik języka, od tego czasu esperanto przejęło jednak wiele nowych słów z innych języków. Do zapisu języka esperanto używa się alfabetu złożonego 28 liter.
Copyright ©http://empiresilesia.pl
