Przegląd Literatury 2/2021 (77)

Drugi przegląd w tym roku. Niestety inne projekty zbierają swoje żniwo… Nie zmienia to faktu, ze prezentujemy państwu wyborna literaturę. Jedna z najlepszych powieści XX wieku, Westeros ery Targaryenów, romantyczna wizja Tybetu, trzeci tom Ekspansji i trochę historii.

TYTUŁ	Ogień i krew. Część 1
AUTOR	George R.R. Martin
TŁUMACZENIE	Michał Jakuszewski
WYDAWNICTWO	Zysk i S-ka
DATA i MIEJSCE WYDANIA	2018
SERIA	Pieśń Ognia i Lodu
TYTUŁ ORYGINAŁU	Fire & Blood

OPIS

Wiele stuleci przed wydarzeniami opisywanymi w pierwszym tomie cyklu, Grze o tron, Targaryenowie – jedyna rodzina smoczych lordów, która przeżyła zagładę Valyrii – zamieszkali na Smoczej Skale, nad którą panowali przez z górą dwa stulecia, nim postanowili podbić całe Westeros. Ogień i krew zaczyna się opowieścią o legendarnym Aegonie Zdobywcy, który stworzył Żelazny Tron, a następnie opisuje dzieje kolejnych pokoleń Targaryenów walczących o utrzymanie tego słynnego krzesła, aż po wojnę domową, która omal nie zniszczyła ich dynastii.

Co naprawdę wydarzyło się podczas Tańca Smoków? Dlaczego tak niebezpiecznie było odwiedzać Valyrię po Zagładzie? Jak wyglądało życie w Westeros w czasach, gdy nad niebem panowały smoki? Jakie były najstraszliwsze zbrodnie Maegora Okrutnego? Dlaczego Aegonowi Zdobywcy nie udało się podbić Dorne?

To tylko niektóre z pasjonujących pytań, na które odpowiada ta szczegółowa kronika spisana przez uczonego arcymaestera z Cytadeli. Książka zawiera także ponad osiemdziesiąt nowych czarno-białych ilustracji autorstwa Douga Whetleya.

NOTKA

Czekamy, czekamy i czekamy. Czy serial zakończył cała historie zgodnie z zamysłem Martina? A my nadal czekamy. Tymczasem Amerykanin dobrze się bawi i zamiast kolejnej części tego, co warto, naskrobał kolejna część tego, co się opłaca. Bo, że historie z Westeros są opłacalne to wiadomo. Książka aspiruje do tego, żeby nazywać ja „Silmarilionem” Westeros. Oj, niestety ktoś z działu promocji poleciał… To zaledwie poprawna opowieść w znanym i lubianym świecie, która jednak do piet nie dorasta głównemu cyklowi. Można, ale zdecydowanie nie trzeba…

TYTUŁ	Mag
AUTOR	John Fowles
TŁUMACZENIE	Ewa Fiszer
WYDAWNICTWO	Zysk i S-ka
DATA i MIEJSCE WYDANIA	Poznań 2015
SERIA
TYTUŁ ORYGINAŁU	The Magus

OPIS

Bohater książki, młody Anglik Nicholas Urfe, przyjmuje stanowisko nauczyciela na pewnej greckiej wyspie. Tam zaprzyjaźnia się z właścicielem wspaniałej posiadłości. Przyjaźń z milionerem wpędza młodzieńca w koszmar. Z każdym dniem rzeczywistość i fantazje coraz bardziej się mieszają, a Urfe staje się nieświadomym aktorem prywatnego teatru bogacza — styka się ze śmiercią, seksem i przemocą. Desperacko zaczyna walczyć o zachowanie życia. Akcji, stanowiącej prawdziwy labirynt zdarzeń, towarzyszą kulturowe szarady, a sama opowieść prowokuje do zastanowienia się nad iluzorycznością otaczającego nas świata i funkcjonujących w nim zasad moralnych.

„Wspaniała mistyfikacja… W duchu najlepszych dokonań markiza de Sade, Jamesa Frazera, Georgija Gurdżijewa, Heleny Bławatskiej, C.G. Junga, Arthura Edwarda Waite’a, Aleistera Crowleya oraz Franza Kafki”.

NOTKA

Jedna z najciekawszych i najlepszych powieści XX wieku. Meandryczna podróż w głąb ludzkiej duszy, przepełniona kłamstwami, unikami, misternymi budowlami psychologiczno-filozoficznymi, napisana świetnym, stylizowanym językiem w duchu największych dokonań XIX-wiecznej literatury. Co jest prawdą, a co nie… Matrix pół wieku przed Matrixem. Genialne…

TYTUŁ	Wrota Abaddona
AUTOR	James S.A. Corey
TŁUMACZENIE	Marek Pawelec
WYDAWNICTWO	MAG
DATA i MIEJSCE WYDANIA	Warszawa 2018
SERIA	The Expanse
TYTUŁ ORYGINAŁU	Abaddon’s Gate: Book 3 of the Expanse

OPIS

Od pokoleń Układ Słoneczny – Mars, Księżyc, pas asteroid – był pograniczem ludzkości. Aż do teraz. Obcy artefakt, wykonujący swój program pod pokrywą chmur Wenus, wyłonił się stamtąd, tworząc olbrzymią strukturę poza orbitą Urana: wrota prowadzące w bezgwiezdny mrok.

Jim Holden i załoga Rosynanta są elementem wielkiej flotylli statków naukowych i okrętów wojennych wysłanych do zbadania artefaktu. Jednak w ukryciu rozgrywa się skomplikowana intryga, której celem jest zniszczenie Holdena. Podczas gdy emisariusze ludzkości starają się odkryć, czy wrota stanowią okazję czy zagrożenie okazuje się, że największe niebezpieczeństwo przywieźli ze sobą.

Na całym świecie sprzedano ponad dwa miliony egzemplarzy powieści z serii „Expanse” i na jej podstawie nakręcono popularny serial telewizyjny.

NOTKA

Trzeci tom The Expanse nie dotrzymuje kroku dwóm poprzednim częściom, mimo to, to nadal jedna z najlepszych opowieści sci-fi jaka ukazała się na rynku wydawniczym w ciągu ostatnich 30 lat. Napisana z werwą i pomysłem, osadzona w prawdopodobnie skonstruowanym świecie przyszłości, jednocześnie czerpiąca z przeszłości. Uniwersum The Expanse powoli, acz systematycznie się rozwija, bohaterowie ewoluują, akcja pędzi, a zagadka rodzi zagadkę. Mamy tu wszystko bez czego dobra space-opera nie może się obejść. Dla fanów sci-fi pozycja obowiązkowa:)

TYTUŁ	Studia z metodologii historii
AUTOR	Andrzej Malewski / Jerzy Topolski
TŁUMACZENIE
WYDAWNICTWO	PWN
DATA i MIEJSCE WYDANIA	Warszawa 1960
SERIA
TYTUŁ ORYGINAŁU

OPIS

„Dorobek Jerzego Topolskiego jest stale omawiany i poddawany krytycznemu interpretowaniu. Prace jego są obficie wznawiane i wydawane za granicą. Analiza drogi intelektualnej współtwórcy światowej metodologii historii wymagałaby jednak nadal obszernej, wielowątkowej monografii, aby satysfakcjonująco ukazać wpływ środowiska Poznańskiej Szkoły Metodologicznej na kształt polskiej, a dzięki Topolskiemu, i światowej metodologii historii.”

NOTKA

Jedna z pierwszych prób monograficznego ujęcia metodologii historii, a jak się później okazało swoisty wstęp do epokowej w Polsce Metodologii historii Topolskiego.

TYTUŁ	Siedem lat w Tybecie
AUTOR	Heinrich Harrer
TŁUMACZENIE	Ewa W#aldeck-Kurtyka
WYDAWNICTWO	ZYSK i S-ka
DATA i MIEJSCE WYDANIA	Poznanń 2017
SERIA
TYTUŁ ORYGINAŁU	Sieben Jahre in Tibet: Mein Leben am Hofe des Dalai Lama

OPIS

Austriacki alpinista Heinrich Harrer w 1939 roku wyruszył z niemiecką wyprawą w Himalaje. Niestety plany zdobycia Nanga Parbat pokrzyżował wybuch II wojny światowej, która zastała podróżników w Indiach. Po internowaniu przez Anglików Harrer próbował wielu ucieczek z obozu, aż w końcu dopiął swego – w 1944 roku z Peterem Aufschnaiterem dotarli do odciętego od świata Tybetu.

Spędzili w tym niezwykłym miejscu zwanym dachem świata kilka lat, aż do komunistycznej inwazji Chin. Opisywany w autobiograficznej książce Harrera Tybet to tradycyjne, zamknięte na cywilizację zachodnią państwo, w którym czas i tradycja działają zupełnie inaczej. Autor miał okazję nie tylko poznać tę egzotyczną dla Europejczyków kulturę, ale też zaprzyjaźnić się z XIV Dalajlamą.

„Siedem lat w Tybecie” – zekranizowana w 1997 roku z Bradem Pittem w roli głównej – to opowieść o magicznym świecie i tradycji, które już nie istnieją. Pozwala powrócić do ich magii i zrozumieć Tybet na nowo.

NOTKA

Historia Harrera, austriackiego alpinisty, któremu nie tyle udało sie zdobyć przyjaźń Dalaljamy, co wogóle go poznać. Historia opowiedziana ma charakter autobiograficzny ze wszystkiego tego typu mankamentami. Relacja Austriaka jest sucha, skupiona na tym co istotne. Nie rozwodniona opowieść staje sie w pewnym momecie opowieścią dla opowieści. Mimo wszystkich mankamentów, to nadal jedna z najwazniejszych, jeśli nie epokowych książek dotyczących Tybetu tamtych czasów. Kultury której już nie ma.