Hity naszych ojców: Procol Harum – A Whiter Shade Of Pale

Procol Harum ze swoim debiutanckim singlem z ich pierwszego albumu Procol Harum: A Whiter Shade Of Pale z 1967 roku, na trwałe wpisał się do historii muzyki. I to całkiem słusznie… sam John Lennon uwielbiał tą piosenkę.

A Whiter Shade Of Pale (po polsku przetłumaczono ten tytuł, nieco błędnie, jako: Bielszy odcień bieli) został wydany 12 maja 1967 roku dla wytwórni Deram Records w studio Olympic Studios – Barnes w Londynie. Jej producentami byli Denny Cordell i Keith Grant, a utwór został zaimplementowany na czarną płytę o wymiarze 12”. Kompozytorami muzyki byli: Gary Brooker oraz Matthew Fisher, a autorem słów: Keith Reid.Utwór nagrano w studiu „na żywo”, bez montażu – w 3 podejściach.

Skład zespołu (próbowano także wersji z perkusistą Bobbym Harrisonem)

Gary Brooker – śpiew, fortepian
Matthew Fisher – Organy Hammonda
David Knights – gitara basowa
Ray Royer – gitara elektryczna
Bill Eyden (muzyk sesyjny) – perkusja

Miejsce piosenki na listach przebojów:

Kraj	Lista (1967)	Pozycja
	Media Control Charts	1
	Single Top 100	1
	SNEP	1
	ARIA Charts	1
	Irish Singles Chart	1
	UK Singles Chart	1
	Billboard Hot 100	5 (1 mln sprzedanych egzemplarzy)

Ta rockowa ballada do dnia dzisiejszego doczekała się przeszło 900 coverów (m.in w wykonaniu: Sarah Brightman, Annie Lennox, Doro Pesch, Eurythymics, Gregorian, Barbora Oppl, Lana Lane, Johny Rivers, Black Label Society, Monika Kitel (2016), Rafał Kozok (2016).

Główny motyw muzyczny utworu grany na organach Hammonda jest zainspirowany przez Arię na strunie G z III Suity Orkiestrowej D-Dur (BWV 1068) Jana Sebastiana Bacha – nie jest jednak dosłownym cytatem muzycznym. Słychać również odniesienie muzyczne do kantaty Wachet auf, ruft uns die Stimme (BWV 140) tego samego kompozytora.

W roku 2005 były organista Procol Harum, Matthew Fisher wytoczył proces przeciwko Brookerowi i producentowi, twierdząc, że był współautorem muzyki utworu (zmienił niektóre akordy i dołączył drugi motyw muzyczny w kontrapunkcie). Fisher wygrał proces w grudniu 2006. Przyznano mu 40% tantiem, lecz nie od dnia skomponowania utworu, a tylko od 2005 roku. W kolejnych latach dochodziło do odwołań od wyroku, ostatecznie w 2009 utrzymano wyrok 1 instancji.

Magazyn Rolling Stone umieścił go w 2004 na miejscu 57 listy 500 utworów wszech czasów.

Tekst piosenki (Sam tekst powstał jako luźny ciąg skojarzeń (strumień świadomości), jak wspomina autor, na imprezie. W oryginale kompozycja miała 4 zwrotki, lecz na singlu znalazły się tylko dwie. Trzecia i (rzadziej) czwarta jest wykonywana wyłącznie na koncertach Procol Harum na żywo. Zwrot A whiter shade of pale od tego czasu stał się w angielszczyźnie popularnym stałym związkiem frazeologicznym i jest często parafrazowany do formy X er shade of Y (jakiś odcień czegoś):

We skipped the light fandango
Turned cartwheels cross the floor
I was feeling kinda seasick
But the crowd called out for more
The room was humming harder
As the ceiling flew away
When we called out for another drink
The waiter brought a tray

And so it was that later
As the miller told his tale
That her face, at first just ghostly
Turned a whiter shade of pale

She said, there is no reason
And the truth is plain to see
But I wandered through my playing cards
And would not let her be
One of sixteen vestal virgins
Who were leaving for the coast
And although my eyes were open
They might have just as wellve been closed
She said, Im home on shore leave
Though in truth we were at sea
So I took her by the looking glass
And forced her to agree
Saying, you must be the mermaid
Who took neptune for a ride
But she smiled at me so sadly
That my anger straightway died

If music be the food of love
Then laughter is its queen
And likewise if behind is in front
Then dirt in truth is clean
My mouth by then like cardboard
Seemed to slip straight through my head
So we crash-dived straightway quickly
And attacked the ocean bed

Utwór wykorzystano m.in w: