Historyczne Kadry #11: Kevin Carter „Struggling Girl”

Carter w rok po zrobieniu swojego słynnego zdjęcia, ukazującego obserwowaną przez sępa, około 5-letnią dziewczynkę na skraju śmierci głodowej, popełnił samobójstwo.

Kiedy?: marzec 1993 rok.

Gdzie?: Sudan

Osada Ayud w Południowym Sudanie.

Kto?: Kevin Carter

Urodził się w RPA, i od najmłodszych lat, sprzeciwiając się rodzicom, przeciwstawiał się apartheidowi i dyskryminacji wobec czarnych. Pracę fotoreportera rozpoczął w 1983 roku, a w kolejnych latach zajął się tematem apartheidu w RPA. W tamtym czasie wraz z trzema innymi fotoreporterami (Ken Oosterbroek, Greg Marinovich i Joao Silva), stał się jednym z symboli w walce z systemem, a jedna z południowoafrykańskich gazet nazwała ich grupę klubem Bang Bang. W owym czasie Carter eksperymentował z narkotykami, miał też nieślubną córkę.

Tło: II wojna domowa w Sudanie trwała w latach 1983-2005. W czasie jej trwania zginęło ponad 1,5 miliona ludzi, a około 4 mln musiało opuścić swe domy.

25 maja 1969 roku władzę nad Sudanem przejął późniejszy generał Dżaafar Nimeiri, który zapowiedział wprowadzenie na terenie całego kraju szariatu – muzułmańskiego prawa koranicznego. Południe kraju zamieszkane przez chrześcijańskie ludy zbuntowało się przeciwko planom północy. Na południu powstał Ludowy Ruch – Armia Wyzwolenia Sudanu (SPLM/A) z gen. Johnem Garangiem, jako jego przywódcą. W połowie 1889 roku do władzy doszedł fundamentalistyczny muzułmański generał Omar Hasan al-Baszir, co zaowocowała eskalacją konfliktu na niespotykaną skalę.

Działaniom wojennych, jak to zwykle bywało, towarzyszyła ogromna klęska głodu, która dotknęła głównie najsłabszych: kobiety, dzieci i starców.

Kadr: W 1993 roku Carter na własną rękę (chciał uciec od problemów w kraju, uzależnienia od narkotyków, problemów zawodowych oraz nieudanego romansu) wraz z Jaoa Silvą, który miał kontrakt dla Newsweeka, wyruszył do Sudanu, aby fotografować klęskę głodu, która była wynikiem wojny domowej w Sudanie. Po dotarciu do Nairobi, okazała się, ze dalsza podroż jest znacznie utrudniona. Obaj pozostają około 2 tygodnie na miejscu, a niewielki budżet Cartera powoli, acz nieubłaganie wyczerpuje się.

W końcu nadarza się doskonała okazja na dotarcie do Sudanu wraz z transportem humanitarnym ONZ. Carter wraz z Silvą wsiadają do samolotu i docierają do Juby – miasta w Południowym Sudanie pozostającego pod władzą sił z północy. Armia doskonale przygotowała się na przyjazd fotoreporterów oraz ONZ i fotoreporterzy nie nie maja okazji, aby zrobić dobre zdjęcia. Obaj w końcu postanawiają zabrać się innym statkiem powietrznym, który leci w pobliże wioski Ayud. Okazuje się, że w tym rejonie, od wielu miesięcy nie dociera żadna pomoc, a żywność z samolotu staje się ratunkiem dla setek głodnych uchodźców. Carter po wykonaniu zdjęć udał się w stronę buszu, gdzie zauważył straszliwie wychudzone dziecko i jak sam relacjonował:

Fotografowałem to dziecko kucając na ziemi, zmieniłem kąt i nagle za nami pojawił się sęp. Strzelałem dalej, zrobiłem prawie cały film. Potem go odgoniłem. Zacząłem myśleć o mojej córce Megan. Potem zapaliłem papierosa, usiadłem pod drzewem i płakałem.

Fotografia trafiła na okładkę New York Timesa, wywołując prawdziwą burzę i stając się symbolem zbiórek na rzecz głodu na całym świecie, a sam Carter, rok później, uhonorowany został nagrodą Pulitzera.

Fotografa oskarżano o bierność w czasie tragedii (co też stało się przyczynkiem do wielkiej debaty o etyczności). Pytany o to, co się stało z dzieckiem, sam nie potrafił dokładnie stwierdzić. W jednym z wywiadów orzekł, że dziecko w końcu wstało i dotarło do obozu, gdzie oczekiwała na nie matka, choć czy do tego doszło rzeczywiście, do dzisiaj nie wiadomo.

Mimo niewątpliwego sukcesu i zdobytej sławy, Carter ciężko radził sobie z falą krytyki i problemami osobistymi. Dodatkowo dotarła do niego wiadomość o śmierci Kena Oosterbroeka, który wraz z Marinovichem (który został ranny), relacjonowali konflikt w Takozie, co doprowadziło do załamania nerwowego Cartera.

27 lipca 1994 roku martwego Cartera (miał jedynie 33 lata) znaleziono w samochodzie. Jako przyczynę zgonu stwierdzono zatrucie tlenkiem węgla.

W liście pożegnalnym napisał: Jestem załamany. Bez telefonu, bez pieniędzy na czynsz i na alimenty. Prześladują mnie żywe obrazy zabitych i cierpiących, widok ciał, egzekucji, rannych dzieci. Odszedłem i jeśli będę miał szczęście, dołączę do Kena.

Historię powstania zdjęcia i bractwa Bang Bang przedstawia książka Grega Marinochovica oraz Jao Silvy. W 2010 roku powstał film The Bang Bang Club w reżyserii Stevena Silvera.

Inne kadry: