Historia Recenzje

Ewa Wipszycka, Drugi dar Nilu czyli o mnichach i klasztorach w późnoantycznym Egipcie, Kraków 2014.

timthumb.php

Najnowsza książka znanej badaczki najwcześniejszej historii Kościoła. Stanowi doskonałą syntezę istnienia monastycyzmu w Egipcie doby końca Imperium Rzymskiego a początków islamizacji kraju. Autorka opierając się na w dużej mierze na klasycznych dziełach hagiograficznych stworzyła szeroki obraz życia mnichów.

Autorką recenzowanej pozycji jest światowej sławy polska historyczka i papirolog.
O jej szerokich zainteresowaniach i pozycji w świecie naukowym, świadczy zamieszczona w niniejszej książce obszerna, bo licząca ponad trzysta siedemdziesiąt pozycji, bibliografia prac Pani Profesor. Wiele z tych publikacji wydano w uznanych na całym świecie, specjalistycznych periodykach francuskich. Ponadto prof. Wipszycka jest autorką cenionych prac historycznych wydanych w języku polskim oraz podręczników do szkół. Najnowsze dzieło pani historyk wydane zostało nakładem Wydawnictwa Tyniec. Benedyktyni od lat specjalizują się w wydawaniu specjalistycznych źródeł i monografii poświęconych początkom ruchu mniszego.

Książka Pani Wipszyckiej stanowi najobszerniejszą, a przy tym najdoskonalszą syntezę poświęconą monastycyzmowi egipskiemu u jego zarania na polskim rynku. Autorka wykorzystując najnowsze badania terenowe i archeologiczne, wnikliwą analizę tekstów literackich, apoftegmatów i innych dokumentów pozostałych po działalności tych wspólnot, odsłania przed czytelnikiem fascynujące życie pierwszych mnichów.

Obszar ujęty w monografii jest niezwykle szeroki. Wykorzystując swą rozległą wiedzę Pani Profesor zaczyna od krótkiego wprowadzenia o Egipcie czasów opisywanych w książce, by przejść do analizy utworów literackich na czele z Żywotem Antoniego i Historią mnichów w Egipcie. Następnie autorka skupia się na roli papirusów i nie zawsze docenianych badań archeologicznych w poznaniu życia i funkcjonowania nie tylko wielkich kompleksów monastycznych, ale także pojedynczych eremów. W kolejnych rozdziałach opisane zostało szerokie spektrum życia mnichów. Skąd się wywodzili, jak zarabiali na życie, ilu ich było i czy coś im groziło, nie tylko ze strony niegościnnej pustyni, ale także rabusiów i plemion koczowniczych. Pani historyk nie zapomina o ascezie kobiecej poświęcając jej sporo miejsca. Na uwagę zasługuje również część poświęcona eremom w Celach, będąca nieco nostalgicznym i symbolicznym powrotem autorki do tego zagadnienia.

Całość recenzowanej pozycji jest próbą jak najobszerniejszego przedstawienia całości zagadnienia. Już sam tytuł podkreśla ważność i istotność rodzącego się
i przeżywającego gwałtowny rozrost ruchu monastycznego w Egipcie. Autorka nie tylko polemizuje z wcześniejszym obrazem, ale wykorzystując m.in. wspomniane wcześniej, a rzadko wykorzystywane do tego typu syntez odkrycia archeologiczne, stawia nowe tezy i potrafi je umiejscowić w rzeczywistości pierwszych wieków chrześcijaństwa. Zadaje również ważne pytania, na które sama nie potrafiąc odpowiedzieć skłania całe środowisko i czytelnika do poszukiwania dalszych odpowiedzi.

Drugi dar Nilu nie jest książką dla wszystkich. Kierowana wyraźnie do osób już po części zaznajomionych z problemem, stanowi dla nich doskonałe studium. Posiadając niezwykle szeroką sieć przypisów, ułatwi własne poszukiwania. Stanowi je bibliografia książek anglo-, niemiecko- i francuskojęzycznych. Znajdziemy także odniesienia do licznych przekładów i wydanych oryginałów pojawiających się na łamach książki.

Drugi Dar Nilu to książka ważna. Ważna z powodu tematyki. Na polskim rynku czytelniczym, bardzo mało jest książek zgłębiających zagadnienia mnichów i mniszek spoza polskiego i europejskiego kręgu kulturowego. A przecież zjawisko egipskiego monastycyzmu miało niebagatelny, tak doktrynalny jak i ilościowy, wpływ na całość ruchu mniszego.

Styl Pani profesor pozwala nam nieraz poczuć piach pustyni, ciasnotę na pół zakopanych w ziemi eremów czy przestrzenie wielkich klasztorów. Zaglądamy za parawan by podglądać codzienne życie mnichów. Widzimy ich przywary i grzeszki. Autorka przedstawiła w szerokim zakresie przestrzeń dziś już nieistniejącego życia, które przysypał piach i rozdmuchał wiatr.

Copyright ©http://empiresilesia.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back To Top